In de westerse wereld sluipen steeds meer insecten in het dieet van de mensen. De engerlingen worden aangeprezen als "groen", gezond en klimaatvriendelijk. Al voor 2018 waren sommige insectensoorten legaal op de markt in de EU, en al in 2019 heeft het bedrijf Cricket One een aanvraag ingediend bij de Europese Commissie om gedeeltelijk ontvet poeder, gewonnen uit de inheemse krekel, als nieuw voedsel in de Europese Unie op de markt te brengen. Op 23 maart 2022 concludeerde de EFSA in haar wetenschappelijk advies dat gedeeltelijk ontvet poeder van huiskrekels veilig is onder de voorgestelde gebruiksvoorwaarden en bij de voorgestelde gebruiksconcentraties. Voor sommigen is het pure afkeer, voor anderen roept de nieuwe EU-verordening slechts een vermoeid schouderophalen op. Als het van kracht wordt, zullen meer insecten in voedsel verwerkt mogen worden. Dat klopt: meer. Eerder was dat al mogelijk met meelwormen en sprinkhanen, maar sinds 26 januari mogen ook meelwormen en treksprinkhanen in levensmiddelen worden verwerkt, aldus de EU-Commissie. Insecten in voedsel: Dit is al jaren de praktijk in veel voedingsmiddelen. Sommigen hebben waarschijnlijk al gehoord van de kleurstof E 120, de "rode karmijn". Karmijn "bestaat uit uitgekookte en geplette schildluizen, waaruit een rode kleurstof wordt gewonnen die vaak wordt gebruikt in de levensmiddelenindustrie, maar ook in de cosmetica-industrie. Vooroordelen tegen insecten heersen op veel plaatsen: Wetenschappers geven toe dat er nog steeds een "walgingsfactor" is, maar dat deze moet worden overwonnen. Giovanni Sogari, sociaal en consumentenonderzoeker aan de universiteit van Parma, gelooft in overtuigingskracht: "Het is deels een kwestie van bewustzijn en komt voort uit onze sociale en culturele ervaring: veel Europeanen walgen van de gedachte alleen al om insecten te eten. Dat is waar de zogenaamde "walg-factor" om de hoek komt kijken. Na verloop van tijd en onder invloed van buitenaf kan deze houding echter veranderen." De campagne is al begonnen. In Nederland werd besloten te beginnen met schoolkinderen. In het najaar kregen leerlingen van tien tot twaalf jaar op een school als lunch een maaltijd van groenten, meelwormen en maden aangeboden. De organisatoren legden uit dat de kinderen op deze manier de nieuwe eetgewoonten voor toekomstige generaties in Europa helpen creëren. Maar wat velen doet walgen alleen al door eraan te denken, kan volgens wetenschappers een groot potentieel hebben in de strijd tegen klimaatverandering. De "Verbraucherzentralen" noemen daarom "duurzaamheid" als voordeel van het eten van insecten: "Studies tonen aan dat insecten klimaatvriendelijker zijn dan vlees: Ze hebben minder ruimte en water nodig dan runderen, varkens of kippen en veroorzaken minder uitstoot van broeikasgassen", vervolgen de consumentencentra. Maar is dat echt waar? Het voorbeeld van Thailand geeft een andere kijk op de dingen. Volgens schattingen van het Ministerie van Landbouw zijn er ongeveer 20.000 krekelboerderijen in Thailand, allemaal gebouwd in de laatste twee decennia. De vereiste bedrijfstemperatuur voor het kweken van insecten vormt een energieprobleem. Ongeveer 25 tot 30 graden Celsius is nodig in de boerderijen. De hoogste kostenpost is echter het voer. Het wordt industrieel geproduceerd en moet rijk zijn aan eiwitten om de krekels snel te laten groeien. Daarom bevat het zowel ingevoerde soja als vismeel - een ecologisch zeer problematisch additief. Ook de studie "Crickets Are Not a Free Lunch" toonde in 2015 aan dat het kweken van insecten geen langetermijnoplossing is. De duurzaamheidswaarden van de in deze studie geanalyseerde krekelboerderijen waren niet beter dan die van kippenboerderijen. Bovendien worden de krekels niet ter plaatse gegeten, maar tot meel verwerkt en vervolgens over de halve wereld vervoerd. Niemand weet nog of de massale kweek van insecten soortgelijke problemen met zich meebrengt als de conventionele veeteelt: ziekten en antibiotica. Het volgende aspect kan tot nadenken stemmen. De maximaal toegestane niveaus in producten voor insecten zijn niet vijf procent, zoals wordt beweerd, maar veel hoger (tot 80%). De EU heeft ook bepaald dat verschillende insecten als ingrediënten mogen worden gecombineerd, wat betekent dat sommige producten in de toekomst tot 100% uit insecten zullen bestaan. Het is bijzonder zorgwekkend dat in de EU nieuwe insecten als ingrediënten in omloop worden gebracht nog voordat ze zijn getest en goedgekeurd. Dit werd mogelijk gemaakt door een overgangsregeling. Bronnen: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX%3A32023R0058 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32021R0882 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32021R1975 https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/HTML/?uri=CELEX:32023R0005
