En plotseling is alles ander
Na een ernstig ongeluk of een beroerte verandert alles. Zelfs eten met een vork is een uitdaging. Deze situatie stort de betrokkenen vaak in een diepe levenscrisis. Van de ene dag op de andere, in één klap, wordt het normale leven, de normale werkelijkheid van de persoon tot op dat moment massaal in twijfel getrokken. Dit is voor de meeste patiënten bijzonder ernstig op het gebied van dagelijkse verzorging en zelfzorg.
Daarnaast zijn er meestal lichamelijke en psychische veranderingen, verhoogde gevoeligheid en toegenomen angst voor nieuwe verwondingen.Lichaam en ziel hebben rust nodig en tijd om te rouwen om het geleden verlies van het vrije leven. Dit werk is nodig om kritisch de balans op te maken en nieuwe wegen en doelen te vinden. En ook om de vele vragen te beantwoorden die nu rijzen. Hebben mijn baan, huis, interesses of hobby’s nog zin? Wat wordt er van mijn toekomstplannen? Hoe kan ik omgaan met de ontstane afhankelijkheid van andere mensen?
Meer dan 300.000 zorgbehoevenden zijn tussen de 15 en 60 jaar oud. Veel van de 15- tot 60-jarige zorgbehoevenden worden thuis verzorgd. Ouders of partners zorgen voor hen. Maar zorg thuis is niet altijd mogelijk, bijvoorbeeld voor alleenstaanden of mensen van wie de familieleden te oud zijn om voor hen te zorgen. Ook Bernhard Hövelmann kent dergelijke gevallen en hoewel het eigenlijk nooit gepland was, neemt hij ze voor zijn rekening. “Wie wil er nou naar een bejaardentehuis als ze jong zijn? Het zou voor mijzelf erg moeilijk zijn om in een verpleeghuis te wonen na een ongeluk. Niet omdat er geen goed werk verricht zou worden, maar het is moeilijk als je op jonge leeftijd omringd wordt door alleen maar zeer, zeer oude mensen en er niemand is om je hoop voor het leven te delen. Jongeren hebben andere zaken en interesses. Dat is volkomen normaal en voor mij een belangrijk punt,” legt hij in een gesprek uit.
Tot op hoge leeftijd een zo actief en zelfbepaald mogelijk leven leiden – dat is de wens van veel mensen en is altijd Hövelmanns motto geweest. Zo is het Hövelmanns Hus in Papenburg ooit volgens dit principe ontwikkeld en biedt het wonen in de eigen vier muren ook op oudere leeftijd en bij ziekte. Inmiddels is dit echter bij toeval uitgegroeid tot een nieuw project.
Jongeren die ernstige schade hebben opgelopen door een ongeval of ziekte worden hier steeds vaker aangetroffen. “We hebben de nodige krachten om deze mensen medische zorg te bieden. Dat is niet het enige probleem,” legt Bernhard Hövelmann uit. “De flats zijn een echt thuis. Je kunt het naar eigen wens inrichten, je kunt ook ‘s avonds bezoek ontvangen – er zijn nauwelijks regels over hoe iemand moet leven of wanneer de tv uit staat. Wij zorgen momenteel onder andere voor iemand die midden in de 50 een beroerte heeft gehad en na revalidatie in een verpleeghuis woonde. Voor mensen zoals hij – de laatste tijd nog zelfstandig en zelfredzaam – is een eigen flatje heel belangrijk voor hun geestelijk welzijn. De mensen hier krijgen van ons alleen de zorg die ze absoluut nodig hebben. De verzorgers proberen zoveel mogelijk normaliteit in hun dagelijks leven te brengen. Deze vorm van zorg was eigenlijk niet gepland, maar het lijkt erop dat deze vorm van wonen zeker nodig is.
Natuurlijk is dit ook voor ons een nieuwe weg, want de vragen over het leven zijn anders op 50 dan op 90, en toch vinden we dat ze moeiteloos gecombineerd kunnen worden.” In Hövelmanns Hus is ondanks de verschillen in leeftijd een gemeenschap ontstaan, regelmatige vrijetijdsactiviteiten maken contact met jonge en oude buren mogelijk en zorgen voor afwisseling in het dagelijks leven. De keuzevrijheid om aan activiteiten deel te nemen blijft bijzonder belangrijk. Tot slot zegt Bernhard Hövelmann: “Het verandert niets aan mijn grondhouding dat iedereen een leefruimte nodig heeft waarin hij zich thuis voelt. Wij passen de woonruimte aan totdat men zich thuis voelt en de juiste woonvorm heeft gevonden.
